Bài viết này sẽ giúp bạn hiểu về Brand Typography và cách chọn phông chữ phù hợp với bản sắc thương hiệu—thậm chí là thiết kế một phông chữ mang dấu ấn riêng.
Nhận diện thương hiệu trực quan được xây dựng dựa trên bộ ba yếu tố quan trọng: logo, màu sắc và phông chữ. Mỗi yếu tố có vai trò riêng, đòi hỏi sự cân nhắc kỹ lưỡng, đặc biệt là phông chữ, vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến cách thương hiệu giao tiếp với khách hàng.
Vậy làm thế nào để chọn được phông chữ phù hợp? Tìm kiếm ở đâu? Và làm sao để biết nó thực sự hiệu quả?
Nếu bạn đang tìm kiếm giải pháp phát triển phông chữ thương hiệu, đừng lo lắng. Với kinh nghiệm thiết kế thương hiệu cho nhiều doanh nghiệp, chúng tôi hiểu những thách thức bạn đang gặp phải—và sẵn sàng giúp bạn vượt qua dễ dàng hơn.
Tại HomeNest.Media, chúng tôi đã đơn giản hóa quy trình lựa chọn phông chữ thành 4 bước dễ thực hiện, giúp bạn tìm ra phông chữ hoàn hảo cho thương hiệu của mình.
Nhưng trước khi đi vào chi tiết, hãy cùng tìm hiểu một số thuật ngữ quan trọng trong lĩnh vực này.
1. Sự khác biệt giữa Phông chữ (Font) và Kiểu chữ (Typeface)
Hiện nay, “phông chữ” và “kiểu chữ” thường được sử dụng thay thế cho nhau, nhưng thực tế, chúng mang ý nghĩa khác nhau.
Trước đây, khi sắp chữ bằng tay, mỗi ký tự cần một khuôn kim loại riêng biệt:
- Nếu in chữ “A” trong Times New Roman, bạn sử dụng một khuôn.
- Nếu in chữ “A” (in đậm) trong Times New Roman Bold, bạn cần một khuôn khác.
Từ đó, có sự phân biệt rõ ràng:
- Kiểu chữ (typeface): Thiết kế tổng thể của chữ (ví dụ: Times New Roman).
- Phông chữ (font): Phiên bản cụ thể của kiểu chữ, bao gồm kích thước, trọng lượng (ví dụ: Times New Roman, 12pt, Bold).
2. 5 loại phông chữ phổ biến
2.1. Loại phông chữ Serif
Phông chữ Serif là loại chữ có chân, xuất hiện từ rất lâu đời và phổ biến trong in ấn, xuất bản sách. Với phong cách cổ điển nhưng linh hoạt, Serif vẫn luôn được ưa chuộng và không bao giờ lỗi mốt.
Đặc trưng của Serif là những “chân” nhỏ ở đầu và cuối mỗi ký tự. Hiện nay, có nhiều biến thể khác nhau của phông chữ này, phù hợp với nhiều mục đích sử dụng.
Một trong những ví dụ kinh điển của Serif là Times New Roman, nhưng ngày nay có nhiều lựa chọn hiện đại hơn, giúp thiết kế trở nên chuyên nghiệp và tinh tế hơn.
Một số loại phông chữ Serif:
- Garamond
- Goudy Old Style
- Baskerville
- Berthold Walbaum
- Adobe New Caledonia
- ITC Bodoni
- Didot
- Bookman
- Nimrod
- ITC Charter
2.2. Loại phông chữ Sans Serif
Tên gọi Sans Serif bắt nguồn từ tiếng Pháp, trong đó “sans” có nghĩa là “không có” và “serif” xuất phát từ tiếng Hà Lan “schreef”, nghĩa là “dòng kẻ”. Như vậy, Sans Serif là phông chữ không có chân, đối lập với Serif – phông chữ có chân.
So với Serif, các phông chữ Sans Serif thường có ít biến thể về độ rộng nét chữ, mang đến cảm giác hiện đại và tối giản hơn. Nhờ tính linh hoạt, Sans Serif được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, từ thiết kế đồ họa trên mạng xã hội, infographic đến phông chữ trên website và nhiều ứng dụng khác.
NOTE: Trên màn hình điện tử/ website/ ứng dụng, khi cần đảm bảo khả năng đọc khi phóng to/ thu nhỏ người ta thường sử dụng phông chữ Sans Serif.
Một số loại phông chữ Sans Serif:
- News Gothic
- Univers
- Monotype Grotesque
- Helvetica
- Franklin Gothic
- Avenir
- Avant Garde
- Futura
- Mentor Sans
- Gill Sans
- Optima
2.3. Loại phông chữ Slab Serif
Mặc dù về mặt kỹ thuật, Slab Serif thuộc nhóm phông chữ Serif, nhưng sự phổ biến rộng rãi đã giúp nó trở thành một phân loại riêng biệt.
Slab Serif bắt đầu được ưa chuộng từ đầu thế kỷ 19, khi các nhà xuất bản muốn tạo sự nổi bật cho ấn phẩm in của họ. Để thu hút sự chú ý của độc giả, họ sử dụng những kiểu chữ có đường nét mạnh mẽ và khác biệt.
Điểm đặc trưng của Slab Serif là các nét chân dày và khối, có thể mang phong cách mềm mại như Clarendon hoặc góc cạnh, sắc nét như Rockwell.
Ngày nay, một số phông chữ Slab Serif phổ biến nhất gồm Archer (H&FJ) với nhiều độ dày khác nhau và kiểu chữ nghiêng đẹp mắt, hoặc Officina Serif (Erik Spiekermann) – dễ đọc và cực kỳ linh hoạt.
Với khả năng tạo điểm nhấn mạnh mẽ, Slab Serif thường được sử dụng trong tiêu đề, bản trình bày và các tài liệu quảng cáo nhằm thu hút sự chú ý.
> Hãy xác định tính cách thương hiệu trước để có cơ sở tìm kiếm phông chữ phù hợp với bản sắc.
2.4. Loại phông chữ Script
Phông chữ Script được thiết kế mô phỏng nét chữ viết tay, thư pháp và chữ Thảo – một kiểu chữ viết nhanh, phóng khoáng. Loại phông chữ này lấy cảm hứng từ những thiết kế thủ công trong lịch sử, khi logo, tiêu đề và biển hiệu thường được tạo ra bởi các nghệ nhân điêu khắc và họa sĩ.
Script mang phong cách tự nhiên, mềm mại và ít tính chuyên nghiệp hơn so với các kiểu chữ truyền thống. Vì vậy, nó thường phù hợp với những thương hiệu hướng đến sự vui tươi, trẻ trung và sáng tạo.
Một số phông chữ Script:
- Snell Roundhand
- Helinda Rook
- Young Baroque
- Bickham Script
- Textura
- Gothic Script
- Gothic minuscule
- Felipa
- Blaze
- Vivaldi
- Brush Script
- Mistral
- Kaufmann
- Limehouse Script
2.5. Loại phông chữ Decorative
Đây là nhóm phông chữ đa dạng và sáng tạo nhất, thường được sử dụng cho biển hiệu, tiêu đề và các dự án thiết kế đòi hỏi sự nổi bật.
Phông chữ Decorative có thể mang nhiều phong cách độc đáo, với hình dạng và tỷ lệ chữ cái không theo quy tắc truyền thống, tạo hiệu ứng ấn tượng và cá tính riêng biệt.
Một số phông chữ Decorative:
- Ostrich Sans Inline
- Astonished
- Stencilia
- …
3. 4 Bước phát triển Brand Typography
Việc tìm kiếm phông chữ hoàn hảo là một hành trình sáng tạo đầy thú vị, nhưng điều quan trọng là bạn cần xác định mục tiêu rõ ràng: Chọn 2-3 phông chữ thể hiện tốt nhất bản sắc thương hiệu.
Lưu ý: Phông chữ thương hiệu khác với logo (tên công ty được thiết kế dưới dạng logo). Logo là một thành phần riêng biệt, vì vậy không nên sử dụng cùng một kiểu chữ cho cả hai. Tuy nhiên, bạn có thể điều chỉnh sáng tạo phông chữ trong logo để tạo dấu ấn riêng, khác biệt so với bộ nhận diện chung.
Bước 1: Xác định loại phông chữ phù hợp
Có nhiều cách để tìm kiếm phông chữ phù hợp với thương hiệu của bạn. Bạn có thể lựa chọn từ các nguồn miễn phí, mua phông chữ sáng tạo của các nhà thiết kế hoặc thậm chí phát triển phông chữ độc quyền.
Mỗi lựa chọn đều có ưu và nhược điểm riêng, và quyết định phụ thuộc vào nhu cầu hiện tại cũng như định hướng phát triển thương hiệu trong tương lai.
Phông chữ miễn phí
- Ưu điểm: Dễ sử dụng, không tốn phí.
- Nhược điểm: Phổ biến, ít cá tính, có thể bị giới hạn về bản quyền.
Phông chữ miễn phí là lựa chọn phổ biến, đặc biệt với các startup hoặc thương hiệu mới. Chúng dễ tìm, dễ thử nghiệm và thường tương thích tốt trên các nền tảng, đặc biệt là Google Fonts.
Tuy nhiên, vì miễn phí nên ai cũng có thể sử dụng, khiến thương hiệu của bạn có nguy cơ bị hòa lẫn giữa vô số thương hiệu khác. Nếu muốn tạo dấu ấn riêng biệt, phông chữ miễn phí có thể không phải là lựa chọn tối ưu.
Nếu bạn vẫn muốn đi theo con đường nguồn tự do, thì sau đây là một vài nơi để tham khảo:
Phông chữ trả phí
- Ưu điểm: Đa dạng, linh hoạt và có thể tìm thấy nhiều lựa chọn với mức giá hợp lý.
- Nhược điểm: Chi phí cấp phép có thể tăng cao tùy theo nhu cầu sử dụng.
Nếu bạn muốn có sự sáng tạo và linh hoạt hơn trong thiết kế thương hiệu, phông chữ trả phí là một lựa chọn đáng cân nhắc. Với nhiều kiểu dáng và phong cách khác nhau, chúng giúp thương hiệu của bạn nổi bật và tạo dấu ấn riêng.
Tuy nhiên, cần lưu ý rằng dù chi phí mua một phông chữ không quá cao, nhưng phí cấp phép có thể tăng lên nếu:
- Bạn làm việc với freelancer hoặc cộng tác viên cần quyền sử dụng riêng.
- Bạn cần nhiều phiên bản của cùng một phông chữ (ví dụ: in đậm, in nghiêng, v.v.).
- Bạn triển khai trên nhiều nền tảng khác nhau như máy tính, web, ứng dụng di động hoặc sách điện tử.
Nếu bạn chọn kiểu trả phí cho nhanh và đẹp thì đây là một số trang bạn có thể thử:
Phông chữ tùy chỉnh
- Ưu điểm: Hoàn toàn độc quyền, thiết kế riêng theo nhu cầu thương hiệu.
- Nhược điểm: Chi phí cao, mất nhiều thời gian để phát triển.
Nếu bạn muốn tạo dấu ấn mạnh mẽ và khác biệt, phông chữ tùy chỉnh là lựa chọn tối ưu. Một kiểu chữ độc quyền giúp thương hiệu xây dựng ngôn ngữ hình ảnh riêng, không bị trùng lặp với bất kỳ thương hiệu nào khác.
Tuy nhiên, việc phát triển phông chữ tùy chỉnh đòi hỏi đầu tư lớn cả về thời gian lẫn ngân sách. Việc xây dựng một hệ thống phông chữ hoàn chỉnh (gồm phông chữ chính, phụ, các biến thể như in đậm, in nghiêng…) là một quá trình phức tạp. Ngoài ra, việc tìm kiếm nhà thiết kế phù hợp và đạt được sự đồng thuận về thiết kế cuối cùng cũng là một thách thức không nhỏ.
Phông chữ được thiết kế riêng của Beamin
Tuy nhiên, nhiều thương hiệu đã làm điều đó, coi đó là một khoản đầu tư xứng đáng cho cả sức mạnh thương hiệu và lợi nhuận.
Ví dụ: Microsoft đã tạo Segoe, NFL tạo NFL Endzone Slab và Netflix đã tạo Netflix Sans để tiết kiệm số tiền cấp phép phông chữ.
Nếu bạn thích phương án tùy chỉnh phông chữ, thì đây là một vài nơi bạn có thể thử:
Nếu bạn vẫn không biết chắc phải làm gì, thì việc bắt đầu tìm nguồn cảm hứng về phông chữ có thể dẫn bạn đi đúng hướng, ví dụ:
- Typewolf: Nguồn cảm hứng về phông chữ thịnh hành.
- Typogui: Một tài nguyên tiện lợi cho mọi thứ về phông chữ.
- Typographica.org: Đánh giá về các kiểu chữ và sách in.
- Brand New: Đánh giá về các thương hiệu mới và được cập nhật thường bao gồm bình luận về cách sử dụng chữ in trong ngữ cảnh của thương hiệu.
Bước 2: Thu hẹp lựa chọn
Việc lựa chọn phông chữ có thể khiến bạn choáng ngợp với vô số lựa chọn, nhưng đừng vội đánh dấu hàng loạt kiểu chữ. Hãy bắt đầu với khoảng 5-10 phông chữ tiềm năng và tự hỏi những câu hỏi sau để xác định liệu chúng có thực sự phù hợp với thương hiệu của bạn hay không.
Những yếu tố cần xem xét khi chọn phông chữ:
- Phông chữ có đặc biệt không?
Bạn cần một kiểu chữ giúp thương hiệu nổi bật giữa các đối thủ cạnh tranh. - Phông chữ có linh hoạt không?
Phông chữ sẽ xuất hiện trên nhiều nền tảng khác nhau—liệu nó có hiệu quả trên cả in ấn và web? - Phông chữ có thể phát triển cùng thương hiệu không?
Thương hiệu luôn thay đổi, mở rộng. Bạn cần một phông chữ phù hợp với nhiều loại nội dung và nền tảng. - Phông chữ có đầy đủ các ký tự cần thiết không?
Kiểm tra xem nó có tất cả các ký tự chữ hoa, chữ thường, số, ký tự đặc biệt mà bạn cần không. - Phông chữ có nhiều tùy chọn về kích thước và độ dày không?
Một hệ thống phông chữ linh hoạt sẽ giúp bạn dễ dàng điều chỉnh khi cần thiết. - Phông chữ có dễ kết hợp với các yếu tố thương hiệu khác không?
Chẳng hạn, nếu logo của bạn có đường nét bo tròn mềm mại, thì một phông chữ góc cạnh, sắc nét có thể không phù hợp. Hãy đảm bảo rằng các kiểu chữ bạn chọn bổ trợ lẫn nhau thay vì gây xung đột. - Phông chữ có dễ đọc không?
Xem xét kỹ từng chi tiết—chữ hoa, chữ thường, khoảng cách giữa các ký tự. Hãy thử hiển thị chúng ở kích thước nhỏ để kiểm tra độ rõ nét.
Mẹo kiểm tra nhanh: Bài test “Il1”
Gõ ba ký tự: chữ “I” in hoa, chữ “l” thường và số “1” cạnh nhau. Nếu bạn khó phân biệt chúng, có thể phông chữ này sẽ gặp vấn đề khi sử dụng trong thiết kế. Đây là một bài test đơn giản được đề xuất bởi nghệ sĩ Jessica Hische để đảm bảo khả năng đọc tốt của kiểu chữ.
Bước 3: Ghép nối và tìm các cách giải quyết vấn đề
Để xây dựng một hệ thống chữ viết hiệu quả, bạn cần chọn các phông chữ có thể kết hợp hài hòa và phù hợp với nhiều ứng dụng khác nhau, từ trang web, nội dung sản phẩm đến bao bì. Mục tiêu là thu hẹp danh sách xuống còn 2-3 kiểu chữ có tiềm năng phù hợp nhất.
Khi đánh giá các lựa chọn, hãy thử nghiệm trên nhiều trường hợp sử dụng thực tế, bao gồm cả bản in và hiển thị trên web. Việc tạo mẫu này sẽ giúp bạn kiểm tra tính nhất quán và hiệu quả của phông chữ trong từng ngữ cảnh.
Dưới đây là một số công cụ hữu ích để tìm các cặp phông chữ phù hợp:
- Font Pair
- Flipping Typical
- Great Simple
- IDEO Font Map
- Typetester
- Typeplate
- TypeWonder
Bước 4: Thiết kế hệ thống phân cấp
Sau khi chọn được 2-3 phông chữ, bước tiếp theo là xây dựng một hệ thống thiết kế giúp chúng kết hợp hài hòa và dễ áp dụng trong thực tế. Điều này rất quan trọng để đảm bảo tính nhất quán và giúp người tạo nội dung tuân theo một cách dễ dàng.
Một số thương hiệu thiếu sự thống nhất trong cách sử dụng chữ, trong khi một số khác lại đặt ra hệ thống quá phức tạp, khiến ngay cả các nhà thiết kế có kinh nghiệm cũng gặp khó khăn khi áp dụng. Hãy hướng đến sự cân bằng.
Khi xây dựng hệ thống chữ viết, hãy phân biệt rõ ràng giữa các vai trò:
- Primary type: Đây là kiểu chữ chính, phản ánh bản sắc thương hiệu và được sử dụng phổ biến nhất.
- Secondary type: Kiểu chữ phụ đóng vai trò bổ trợ, giúp hệ thống thiết kế trở nên linh hoạt hơn. Bạn có thể kết hợp đối lập giữa chữ chính và chữ phụ (ví dụ: serif với sans-serif) để tạo điểm nhấn.
- Tertiary type: Dùng để tạo điểm nhấn hoặc nhấn mạnh một số nội dung quan trọng.
Việc xác định rõ vai trò của từng kiểu chữ giúp thương hiệu duy trì sự chuyên nghiệp và đồng nhất trong mọi ứng dụng thiết kế.
Hãy ghi nhớ: Mỗi phong cách phục vụ một mục đích cụ thể và đóng một vai trò cụ thể trong hệ thống thiết kế. Hãy chỉ định “vai trò” cho mỗi phông chữ, khi muốn thể hiện:
- Tiêu đề
- Tiêu đề phụ
- Thân bài
- Chú thích
- Trích dẫn
- Bao bì sản phẩm
Mẹo: Hãy tạo bản Brand Style Guideline bao gồm các ví dụ rõ ràng và phù hợp về các trường hợp sử dụng, bao gồm cả việc minh họa tốt và không tốt.
Bản sắc thương hiệu không chỉ dừng lại ở phông chữ
Brand Typography đóng vai trò quan trọng trong việc định hình bản sắc thương hiệu. Tuy nhiên, xây dựng thương hiệu không chỉ dừng lại ở việc chọn phông chữ.
Dù bạn đang bắt đầu từ con số không, làm mới thương hiệu hay tối ưu những gì sẵn có, luôn có cách để cải thiện và nâng tầm hình ảnh thương hiệu. Nếu gặp khó khăn về thời gian hoặc ý tưởng, đừng ngần ngại tìm đến sự hỗ trợ từ các chuyên gia.
Hãy liên hệ ngay với HomeNest.Media để khám phá DỊCH VỤ THIẾT KẾ BỘ NHẬN DIỆN THƯƠNG HIỆU chuyên nghiệp. Chúng tôi sẽ biến tầm nhìn của bạn thành một biểu tượng đẳng cấp, tinh tế, ghi dấu ấn sâu sắc trong lòng khách hàng. Cùng chúng tôi xây dựng logo xứng tầm với thương hiệu của bạn!
HomeNest.Media BRANDING – Branding Agency được nhiều khách hàng tin tưởng nhất
Tel: 0898 994 298
